10 + 1 Live Δισκοι των 70’s που πρεπει να ακουσεις



Η δεκαετία του ’70 χαρακτηρίζεται από πολλούς ως η «χρυσή εποχή» για τη μουσική του Δυτικού κόσμου. Αυτό οφείλεται εν πολλοίς στην ανάδειξη νέων ρευμάτων μουσικής όπως το hard rock (με καλλιτέχνες όπως οι Led Zeppelin, οι Black Sabbath, ο Alice Cooper και άλλοι), η funk ( James Brown, Sly & The Family Stone), η country rock (The Eagles, Pure Prairie League), αλλά και άλλων ειδών που εμπλούτισαν τη μουσική κουλτούρα της εποχής.  Η ταχύτατη εμπορευματοποίηση των μουσικών έργων, με την παραγωγή δίσκων σε εκατομμύρια αντίτυπα , έδωσε τη δυνατότητα σε ένα πολύ μεγάλο μέρος του πληθυσμού να έχει πρόσβαση στους καταλόγους εξαιρετικών καλλιτεχνών, οι οποίοι έδωσαν ιδιαίτερη έμφαση στην εξέλιξη των ζωντανών τους εμφανίσεων πέρα από τη δημιουργία και ηχογράφηση κομματιών σε περιβάλλον studio. Απόρροια αυτής της εξέλιξης ήταν σημαδιακά live albums, τα οποία κατάφεραν σε ένα πολύ μεγάλο βαθμό να συλλάβουν τη «μαγεία» ορισμένων από αυτές τις εμφανίσεις, όπως επίσης και την φρενίτιδα ενθουσιασμού που προκαλούσαν στο κοινό τους. Παρακάτω αναφέρονται λίγα μόνο από τα σημαντικότερα βινύλια που σημάδεψαν τη δισκογραφία των 70’s και οφείλουν να λάβουν υπ’όψιν τους οι απανταχού μουσικόφιλοι.

1. The Rolling Stones  - ‘Get Yer Ya-Ya's Out! The Rolling Stones in Concert’ (1970)

Στις αρχές της δεκαετίας του 70’, οι Stones είχαν αναμφίβολα εδραιώσει την κυριαρχία τους στο παγκόσμιο μουσικό στερέωμα. Με τους Beatles υπό διάλυση και νέα γκρουπ όπως οι Led Zeppelin και οι Deep Purple να έχουν μόλις αρχίσει να αναγνωρίζονται από το ευρύ κοινό, οι Stones χαρακτηρίζονταν δικαιολογημένα ως η μεγαλύτερη rock ‘n’ roll μπάντα του πλανήτη.  Η επιτυχία αυτή όμως δεν οφειλόταν μόνο στις συγκυρίες, αλλά και στην αλλαγή του ήχου του συγκροτήματος . Η αντικατάσταση του ιδρυτικού μέλους Brian Jones λίγο πριν τον θάνατό του το 1969 από τον 20χρονο βιρτουόζο κιθαρίστα Mick Taylor, ώθησε τους Stones σε μια εντελώς διαφορετική προσέγγιση της μουσικής τους αντίληψης, προσθέτοντας σε αυτήν μια πληθώρα στοιχείων των μπλουζ, της χαρντ ροκ και της κάντρι. Τα πρώτα δείγματα αυτής της εξέλιξης φαίνονται στον δίσκο ‘Get Yer Ya-Ya's Out! The Rolling Stones in Concert’, οποίος ηχογραφήθηκε κατά τη διάρκεια της Αμερικάνικης περιοδείας τους το 1969, και υπήρξε ο πρώτος live δίσκος στην ιστορία της ροκ μουσικής που οδηγήθηκε στο νούμερο 1 των charts.





2. The Who – ‘Live At Leeds’ (1970)


Με τις εμφανίσεις τους μπροστά σε εκατοντάδες χιλιάδες κόσμο στα φεστιβάλ του Monterey, του Woodstock και του Isle Of Wight,  οι Who είχαν εξασφαλίσει ήδη από τα τέλη των 60’s τη θέση τους στο πάνθεον των σημαντικότερων live performer όλων των εποχών. Η καταστροφική τους μανία επί σκηνής, όπου σχεδόν πάντοτε κατέληγαν να σπάνε ντραμς, κιθάρες, μικρόφωνα και ενίοτε … κεφάλια ( όπως όταν ο κιθαρίστας Pete Townshend έφερε την κιθάρα του καπέλο στον ακτιβιστή Abbie Hoffman κατά τη διάρκεια της εμφάνισης στο Woodstock) , και η διακεκριμένη ροκ όπερα ‘Tommy’ είχαν εκτοξεύσει την καριέρα τους σε τέτοια ύψη, που τα εισιτήρια για τις συναυλίες τους, ακόμα και σε μεγάλους χώρους, εξαφανίζονταν σε λίγες μόλις ώρες. Το ‘Live At Leeds’ έχει αποσπάσει διθυραμβικές κριτικές και τοποθετείται στις λίστες με τα κορυφαία live albums, καθώς φέρνει εις πέρας το στόχο για τον οποίο δημιουργήθηκε : να μεταδώσει δηλαδή στον ακροατή τον παλμό των επιβλητικών live των Who και να τον μυήσει στον αυθορμητισμό, την ενεργητικότητα και την καλλιτεχνική αξία των ξεχωριστών συναυλιακών δρωμένων της δεκαετίας του 1970.




3. B.B. King – ‘Live In Cook County Jail’ (1971)


O «Βασιλιάς» δεν ήταν ο πρώτος ο οποίος ηχογράφησε ζωντανή εμφάνιση σε περιβάλλον φυλακής. Είχε προηγηθεί ο Johnny Cash, κυκλοφορώντας  τα ιδιαιτέρως επιτυχημένα LP  ‘Johnny Cash At Folsom Prison’ και ‘ Johnny Cash At San Quentin’, γνωρίζοντας παράλληλα την αποθέωση από τους τρόφιμους των συγκεκριμένων ιδρυμάτων. Το ίδιο δεν ίσχυε ωστόσο για τον B.B. King. Ο Αφροαμερικανός καλλιτέχνης εμφανίστηκε σε ένα ακροατήριο ελάχιστα εξοικειωμένο με το συγκεκριμένο είδος μουσικής και αντιμετωπίστηκε από ένα μέρος των τροφίμων με ψυχρότητα έως και απέχθεια, όπως φαίνεται από τις αποδοκιμασίες που ακούγονται στην αρχή του δίσκου. Ο θρυλικός καλλιτέχνης δεν επηρεάστηκε, και έχοντας πίσω του ένα ιδιαίτερα συγκροτημένο μουσικό σύνολο, την χαρακτηριστική του φωνή σε κορυφαία φόρμα και τις σπαρακτικές μελωδίες της αγαπημένης του κιθάρας Lucille, γνώρισε τελικώς την αποθέωση από το ακροατήριο των φυλακισμένων. Παράλληλα πρόσφερε στους λάτρεις της μπλουζ (και όχι μόνο) έναν δίσκο ο οποίος συμπεριλαμβάνεται στη λίστα του μουσικού περιοδικού Rolling Stone με τους 500 καλύτερους όλων των εποχών.




4. Deep Purple – ‘Made In Japan’ (1972)


To ‘Made In Japan’, το οποίο ψηφίστηκε σε poll του περιοδικού Rolling Stone ως το 6ο καλύτερο live album όλων των εποχών, ηχογραφήθηκε κατά τη διάρκεια συναυλιών των Deep Purple στην Osaka και το Tokyo της Ιαπωνίας. Οι Deep Purple ήταν αρχικά διστακτικοί  στην ηχογράφηση ενός live LP, καθώς πίστευαν ότι δεν μπορούσαν να αποδώσουν την ποιότητα και την ατμόσφαιρα των συναυλιών τους ικανοποιητικά στο βινύλιο. Με δεδομένη όμως την τεράστια ζήτηση για τα live bootleg των Purple, δηλαδή του ηχητικού υλικού που κυκλοφορούσε χωρίς το όνομα και τη συγκατάθεση της μπάντας, καθώς και της μεγάλης επιτυχίας που γνώρισαν προηγούμενοι live δίσκοι όπως το ‘Live At Leeds’ των Who και το ‘Get Yer Ya-Ya’s Out’ των Stones, μετέπεισε το γκρουπ και το ώθησε στην αντίληψη ότι η έκδοση ενός ζωντανού album θα έκανε πάταγο στην αγορά. Πράγματι, το ‘Made In Japan’ γνώρισε μεγάλη επιτυχία, ειδικά στις Ηνωμένες Πολιτείες, και έγινε πλατινένιο μόλις σε 2 εβδομάδες. Εκτός όμως από τον εμπορικό θρίαμβο του δίσκου, οι εμφανίσεις στην Ιαπωνία αναγνωρίζονται από τα μέλη των Purple ως το highlight της καριέρας τους, με τον τραγουδιστή Ian Gillan και τον μπασίστα Roger Glover να τοποθετούν τη στιγμή που «12 ή 13 χιλιάδες παιδιά από την Ιαπωνία τραγουδούσαν κάθε λέξη του ΄Child In Time’» στις κορυφαίες της μουσικής τους σταδιοδρομίας.




5. Bob Marley & The Wailers – ‘Live !’ (1975)


Το album ‘Live!’ ηχογραφήθηκε κατά τη διάρκεια συναυλιών του θρύλου της reggae Bob Marley στο Ηνωμένο Βασίλειο, και συγκεκριμένα στο Lyceum Theatre του Λονδίνου τον Ιούλιο του 1975. Πρόκειται για μια περίοδο που ο Marley έχει δημιουργήσει έναν πυρήνα φανατικών θαυμαστών στη Μεγάλη Βρετανία, με τα εισιτήρια των συναυλιών του να εξαφανίζονται εν ριπή οφθαλμού και το μήνυμα των έργων του για παγκόσμια ενότητα να αποκτά σάρκα και οστά, καλώντας τους ολοένα και περισσότερους ακροατές του ανά τον κόσμο, ανεξαρτήτως χρώματος και τάξης, να υψώσουν τη γροθιά τους σε όσους παραβιάζουν συστηματικά τα κοινωνικά, πολιτικά και θρησκευτικά δικαιώματα του κάθε ατόμου. Ο δίσκος απαθανατίζει το σημείο που ο Marley με τους Wailers εισάγουν τη roots reggae και το κίνημα του Ρασταφαριανισμού στην ποπ κουλτούρα, προσφέροντας παράλληλα μια άρτια ηχογράφηση, τεχνικά και μουσικά, κομματιών που σημάδεψαν την καριέρα του όπως το ‘No Woman No Cry’ και το ‘Get Up Stand Up’. Στο ‘Live!’ ο Marley επιτυγχάνει ακόμη να συνδέσει τη reggae με είδη μουσικής όπως η blues και η rock, με αποτέλεσμα το album να θεωρείται σήμερα αναπόσπαστο στοιχείο μιας ολοκληρωμένης δισκοθήκης που αφορά τη μουσική κληρονομιά των 70’s.




6. Lynyrd Skynyrd – ‘One More From The Road’ (1976)


Αναγνωρισμένοι ως οι σημαντικότεροι εκπρόσωποι του Southern Rock μαζί με τους Allman Brothers, οι Lynyrd Skynyrd συγκαταλέγονται στις κορυφαίες live μπάντες όχι μόνο των 70’s, αλλά και όλων των εποχών. Το 'One More From The Road' είναι το μοναδικό live album που εκδόθηκε κατά την «κλασσική εποχή » του συγκροτήματος, η οποία αποτέλεσε εκ παραλλήλου και την πιο δημιουργική. Ακολούθησε ένα χρόνο μετά το τραγικό γεγονός της πτώσης του αεροπλάνου των Skynyrd με προορισμό το Baton Rouge της Louisiana τον Οκτώβρη του 1977, που αφαίρεσε τη ζωή σημαντικών μελών του γκρουπ όπως ο τραγουδιστής Ronnie Van Zant και ο κιθαρίστας Steve Gaines, ενώ η κατάρα των Skynyrd συνεχίστηκε τις επόμενες δεκαετίες με αποτέλεσμα σήμερα από τα 9 μέλη των Skynyrd που συμμετείχαν στο δίσκο να έχουν επιζήσει μόνο 3… Το ‘One More From The Road’ περιέχει την πλειοψηφία των μεγάλων επιτυχιών των Lynyrd Skynyrd μέχρι το 1976, με τις εκτελέσεις τραγουδιών όπως το ‘Free Bird’, το ‘Sweet Home Alabama’ και το ΄The Needle And Spoon’ να αποτελούν την κληρονομιά των γιγάντων του Southern Rock στους θαυμαστές των live albums και γενικότερα της ατμόσφαιρας που δημιουργούσαν οι καλλιτέχνες της εποχής…




7. Led Zeppelin – ‘The Song Remains The Same’ (1976)


To ‘The Song Remains The Same’ αποτελεί το soundtrack του ομώνυμου ντοκιμαντέρ των Led Zeppelin, στο οποίο καταγράφονται οι συναυλίες τους στο περίφημο Madison Square Garden το καλοκαίρι του 1973. Έχοντας ενθρονιστεί στην κορυφή του παγκόσμιου μουσικού στερεώματος με πωλήσεις εκατομμυρίων LP όπως το ‘Led Zeppelin IV’ και το ‘Houses Of The Holy’, οι Zeppelin γνώριζαν παράλληλα μια τρομακτική αύξηση της ζήτησης εισιτηρίων σε κάθε σταθμό της περιοδείας τους, κάτι που οφειλόταν εν πολλοίς στα μαραθώνια σόου τους διάρκειας 3 με 4 ωρών. Η μουσική τους εξέλιξη είχε ανέλθει σε τόσο υψηλά επίπεδα, ώστε studio κομμάτια των 5-6 λεπτών όπως το ‘Dazed And Confused’ και το ‘Whole Lotta Love’ να μετατρέπονται σε επικούς αυτοσχεδιασμούς των 30 λεπτών, ενώ δεν έλειπαν από το setlist τα κλασσικά ‘Black Dog’, ‘Rock’n’Roll’ και το αποκαλούμενο ως το καλύτερο τραγούδι όλων των εποχών, το ‘Stairway To Heaven’. Οι συναυλίες στο Madison Square Garden, με τις αριστουργηματικές εκτελέσεις  και τις αποθεωτικές αντιδράσεις του εκστασιασμένου κοινού, δύνανται να αποτελέσουν  ένα σημαντικό επιχείρημα της άποψης ότι οι Page, Plant, Bohnam και Jones αποτελούσαν μέλη της καλύτερης rock’n’roll μπάντας εκείνης της περιόδου παγκοσμίως.




8. Bob Seger & The Silver Bullet Band – ‘Live Bullet’ (1976)


Ένας σχετικά άγνωστος καλλιτέχνης πέρα από τις ακτές των Ηνωμένων Πολιτειών, ο Bob Seger έχει αφήσει το δικό του στίγμα στην λεγόμενη roots rock, δηλαδή τη ροκ μουσική που περιλαμβάνει στοιχεία από την μπλουζ, τη φολκ και την κάντρι. Πρόκειται για έναν εκρηκτικό performer, ο οποίος μέσω των συναυλιών του αρχικά στο Detroit, την πόλη καταγωγής του, και στη συνέχεια σε εθνικό επίπεδο, γιγάντωσε τη φήμη του και εκτόξευσε τις πωλήσεις των δίσκων του, με αποτέλεσμα σήμερα να έχει καθιερωθεί ως ένας εκ των εμπορικότερων καλλιτεχνών της ροκ μουσικής στη Βόρεια Αμερική. Το 6 φορές πλατινένιο ‘Live Bullet’, με φοβερά κομμάτια όπως το funky ‘Ι’ve Been Working’, το old school rock’n’roll ‘Bo Diddley’ και το γνωστό από την διασκευή των Metallica ‘Turn The Page’ υπήρξε σημαντικός παράγοντας για την ανέλιξη του Seger, με δεδομένο ότι η δημοφιλία του γνώριζε μέχρι τα μέσα των 70’s σημαντικές ανισορροπίες ανά περιοχή στις Η.Π.Α. . Χαρακτηριστικό είναι ότι στα πλαίσια της περιοδείας τον Ιούνιο του 1976, ο Seger και η μπάντα του συγκέντρωσαν 80.000 θεατές στο στάδιο Pontiac Silverdome του Detroit. Το επόμενο βράδυ στην πόλη του Chicago, έπαιξαν μπροστά σε λιγότερο από 1.000 άτομα…




9. Blue Öyster Cult – ‘Some Enchanted Evening’ (1978)


Βάσει των προτιμήσεων μου, ύστερα από αρκετά χρόνια ενασχόλησης με τη ροκ μουσική, από την συγκεκριμένη λίστα ήταν απλά αδύνατο να λείπουν οι Blue Öyster Cult, τους οποίους – δυστυχώς – οι περισσότεροι έχουν μόνο ακουστά σαν καλλιτέχνες. Το γκρουπ, το οποίο ταυτίστηκε με το κομμάτι-ορόσημο του classic rock ‘Don’t Fear The Reaper’ και θεωρήθηκε ως η αμερικάνικη απάντηση στο φαινόμενο των Black Sabbath, οφείλει ένα μεγάλο ποσοστό της επιτυχίας του στις πρωτοποριακές για την εποχή live εμφανίσεις του, καθώς υπήρξε το πρώτο μουσικό σύνολο στην ιστορία που εισήγαγε την τεχνολογία του laser σε αυτές. Σε συνδυασμό με τις ανεπτυγμένες μουσικές ικανότητες των μελών της μπάντας, όπως ο ελάχιστα αναγνωρισμένος κιθαρίστας Buck Dharma, και άρτιων κομματιών όπως το ‘Astronomy’ και το ‘ Harvester Of Eyes’, οι Blue Öyster Cult χάριζαν στο κοινό τους μια μοναδική οπτικοακουστική εμπειρία που αποτυπώνεται εκτενώς στο ‘Some Enchanted Evening’, τον πιο εμπορικό δίσκο της μπάντας με πάνω από 2 εκατομμύρια πωλήσεις παγκοσμίως.




10. Queen – ‘Live Killers’ (1979)


Αρκετά χρόνια πριν αφήσουν μουσική ιστορία με τις μεγαλειώδεις εμφανίσεις τους μπροστά σε εκατοντάδες χιλιάδες εκστασιασμένους φανς στο Rock in Rio και στο Live Aid το 1985, οι Queen είχαν χτίσει ένα ιδιαίτερα αφοσιωμένο κοινό που συνέρρεε μαζικά για να απολαύσει τις προκλητικές (για την εποχή) και γεμάτες ενέργεια εμφανίσεις του θρυλικού Freddie Mercury και των υπολοίπων μελών του δημοφιλούς  γκρουπ. Το ‘Live Killers’ παρουσιάζει την πιο hard rock εκδοχή των Queen της δεκαετίας του ’70, ακριβώς πριν το γκρουπ εμπλουτίσει την μουσική του κατεύθυνση με πιο pop στοιχεία όπως φαίνεται στα παγκοσμίως γνωστά ‘Under Pressure’ και ‘Another One Bites The Dust’ των μεταγενέστερων δίσκων των 80’s. Ο δίσκος ισορροπεί ανάμεσα στις σκληρές και ταχύρρυθμες εκτελέσεις κομματιών όπως το ‘Let Me Entertain You’ και το ‘Tie Your Mother Down’ και στις δημιουργίες που καθόρισαν τον μύθο των Queen όπως το ‘Love Of My Life’ και το επικό ‘Bohemian Rhapsody’, αποτελώντας με αυτό τον τρόπο το πρώτο live ηχητικό ντοκουμέντο του συγκροτήματος στην κορυφή των δυνάμεων του.




Bonus :  11. Stomu Yamashta’s Go – ‘Go Live From Paris’ (1976)


Ο συγκεκριμένος δίσκος θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως ένα από τα κρυμμένα «διαμάντια» των 70’s, καθώς δεν είχε την αναμενόμενη απήχηση και σίγουρα οι περισσότεροι δε γνωρίζουν καν την ύπαρξή του. Οι Go ήταν ένα supergroup της εποχής, καθώς ο ηγέτης του, ο Ιάπωνας συνθέτης Stomu Yamashta, συγκέντρωσε μουσικούς οι οποίοι ήταν μέλη της αφρόκρεμας της ροκ και της τζαζ σκηνής, όπως ο Steve Winwood (Spencer Davis Group, Traffic), ο Michael Shrieve (Santana), οι διεθνούς φήμης κιθαρίστες Al Di Meola και Pat Thrall καθώς και άλλοι εξαιρετικά ταλαντούχοι καλλιτέχνες. Το αποτέλεσμα αυτής της συνεργασίας ήταν το jazz fusion άλμπουμ ‘ Go Live From Paris’, ένας δίσκος που υπό άλλες συνθήκες θα είχε συμπεριληφθεί στους κορυφαίους όλων των εποχών. Απόδειξη το παρακάτω κομμάτι …



Προτείνονται επίσης :

1. The Ramones – It’s Alive
2. Judas Priest – Unleashed In The East
3. Rainbow – On Stage
4. AC/DC  - If You Want Blood You’ve Got It
5. Jethro Tull – Bursting Out
6. Nina Simone – Black Gold
7. Aretha Franklin – Aretha Live At The Fillmore West
8. Neil Young & Crazy Horse – Live Rust
9. Thin Lizzy – Live And Dangerous
10. Donny Hathaway – Live

Comments