ΓΙΑ ΠΟΙΟΝ ΕΙΝΑΙ ΤΕΛΙΚΑ ΤΑ ΑΝΙΜΕ;

      Καρτούν για παιδιά; Σειρές για εφήβους που περνούν ζόρικη εφηβεία; Δημιουργίες αρρωστημένων ιαπωνικών μυαλών που μόνο ένας "εκκεντρικός" μπορεί να εκτιμήσει εκτός της Χώρας του Ανατέλλοντος Ηλίου; Ποιό είναι το κοινό που στοχεύει τελικά η βιομηχανία των anime και μπορεί ένας ενήλικας να πει χωρίς ντροπή ότι οι αγαπημένες του σειρές είναι κινούμενα σχέδια;

     Για να μπορέσουμε να απαντήσουμε τις παραπάνω ερωτήσεις πρέπει να καταλάβουμε τι είναι τα anime. Στην ουσία κάθε προϊόν animation που προέρχεται από την Ιαπωνία θεωρείται anime. Τα τελευταία χρόνια υπάρχει ένα debate σχετικά με τις σειρές που παράγονται εκτός Ιαπωνίας, αλλά χρησιμοποιούν την ίδια τεχνοτροπία. Γενικά, άμα κάτι μοιάζει με anime, τότε μάλλον είναι anime. Για επιβεβαίωση, ρωτήστε τον otaku φίλο σας. Όπως μπορούμε να καταλάβουμε, μία τόσο γενική περιγραφή δεν είναι αρκετή για να απαντήσει τις παραπάνω απορίες. Πρέπει λοιπόν να δούμε πώς κατηγοριοποιούνται τα anime και τι μπορεί να πραγματεύονται.

Το αποτέλεσμα της δουλειάς Ιαπώνων animators με περιορισμένο budget. Εν τω μεταξύ, οι δημιουργοί του Justice League δεν μπορούσαν να κάνουν ούτε τον Cyborg έστω και λίγο ρεαλιστικό.

     Δίνοντας στους αναγνώστες μας μία γεύση της ποικιλίας των κατηγοριών και για λόγους συντομίας, ένα anime μπορεί να κατηγοριοποιηθεί ως: δράσης, περιπέτειας, τρόμου, ψυχολογικό, επιστημονικής φαντασίας, θρίλερ, παρωδία, κωμωδία και πολλά άλλα. Παρατηρούμε λοιπόν ότι η θεματολογία έχει την ίδια ποικιλία με μία δυτική σειρά ή ταινία. Σε αντίθεση με την δυτική βιομηχανία ψυχαγωγίας όμως, οι Ιάπωνες δεν περιορίζουν την θεματολογία ανάλογα με το μέσο υλοποίησης της. Στην Αμερική και Ευρώπη τα κινούμενα σχέδια χρησιμοποιούνται για παιδικές σειρές και για σατιρικές σειρές τύπου South Park και Simpsons. Στην Ιαπωνία τα anime χρησιμοποιούνται επίσης για παιδικές σειρές, όπως τα Pokemon και τα Digimon, αλλά και για ψυχολογικά θρίλερ, όπως το Death Note και το Monster, πολεμικές σειρές, όπως το Jormungand και το θρυλικό Legend of the Galactic Heroes, μέχρι και σειρές που πραγματεύονται την καθημερινότητα απλών ανθρώπων, όπως το Clannad.

Gintama. Φανταστείτε το Deadpool, μόνο δέκα φορές πιο κάφρικο, πιο αστείο και ικανό να κάνει βετεράνους του Βιετνάμ να κλαίνε σαν μικρά παιδιά.

     Καθώς όμως οι τίτλοι δεν είναι αρκετοί για να καταλάβει κανείς το περιεχόμενο μίας σειράς, ας ρίξουμε μία σύντομη ματιά στο Jormungand. Έχοντας πάρει το όνομα του σκανδιναβικού θρυλικού ερπετού Jormungandr (με "r" στο τέλος), που ήταν τυλιγμένο γύρω από τη Γη και μοίρα του είναι να πολεμήσει τον Θωρ στο Ράγκναροκ, το Jormungand χρησιμοποιεί τον συμβολισμό του ερπετού που τυλίγεται γύρω από τον κόσμο για ένα δίκτυο εμπόρων όπλων που δρουν σε κάθε ήπειρο, επηρεάζουν την παγκόσμια πολιτική και λειτουργούν ως μία ανεπίσημη υπερδύναμη που δρα στο παρασκήνιο. Πολιτική, σενάριο που για να το ακολουθήσεις πρέπει να παρατηρείς κάθε επεισόδιο, μυστικές υπηρεσίες, παιδιά στρατιώτες, χαρακτήρες που αναπτύσσουν "god complex", προδοσίες και πολλή βία. Το Jormungand έχει όλα τα χαρακτηριστικά μίας Χολιγουντιανής υπερπαραγωγής και σε πολλά σημεία ξεπερνάει τα όρια που τοποθετούνται στο Χόλυγουντ λόγω περιορισμών ηλικίας στο κοινό. Παράλληλα, το Legend of the Galactic Heroes ακολουθεί το χρονικό ενός πολέμου στο διάστημα, αλλά συγκεντρώνεται στις πολιτικές μανούβρες των εμπλεκομένων, τις ιδεολογικές διαφορές ανάμεσα στις δύο πλευρές και στις συνέπειες του πολέμου.

Χιλιάδες διαστημόπλοια σε μάχες διαστημικής κλίμακας, με τις αποστάσεις μεταξύ των αντιπάλων στόλων να είναι τόσο μεγάλες που οι βολές μοιάζουν να έρχονται από ένα σημείο.  Αυτό δεν το βλέπεις στο Star Wars.

    Οι ηλικίες που στοχεύουν τα δύο παραπάνω anime είναι αναμενόμενα διαφορετικές από τις ηλικίες που στοχεύουν τα Pokemon. Ένα δεκάχρονο μπορεί να εντυπωσιαστεί από τις επικές μάχες (από τις λίγες περιπτώσεις που ο όρος επικός αξίζει να χρησιμοποιηθεί) του Legend of the Galactic Heroes, αλλά θα βαρεθεί εκπληκτικά γρήγορα όταν οι κεντρικοί χαρακτήρες αρχίσουν να διαφωνούν για τον ανεφοδιασμό, για το πόσο ανίκανη είναι η διοίκηση και για την πολιτική πίσω από την τελευταία πολεμική επιχείρηση. Φυσικάμ τα anime δεν περιορίζονται σε σειρές στοχευμένες σε προεφηβικές ηλικίες και σειρές στοχευμένες σε ενήλικο κοινό. Μεταξύ αυτών των δύο υπάρχει μία χαοτική περιοχή, η οποία καταλαμβάνεται από τις χιλιάδες σειρές, τα ονόματα των οποίων κάνουν και τον πιο άσχετο με το αντικείμενο να πει: "Α, ναι. Κάπου το έχω ακούσει αυτό."
     One Piece, Naruto, το παλιό καλό Dragon Ball Z, Full Metal Alchemist Brotherhood, καθώς και πιο πρόσφατες παραγωγές, όπως τα Boku no Hero Academia, Sword Art Online, Seven Deadly Sins και Overlord. Όλες τους σειρές φτιαγμένες για να προσελκύσουν το εφηβικό κοινό και να διαμορφώσουν ένα ευρύ fan base που θα τις διατηρήσει για χρόνια.
     Η πλειοψηφία των otaku ξεκινάει συνήθως με μία κλασική σειρά (πχ One Piece) στο Γυμνάσιο ή στο Λύκειο και στη συνέχεια πηγαίνει σταδιακά σε "πιο ψαγμένες" όσο μεγαλώνει. Έτσι, ο τυπικός otaku καταναλώνει τη μερίδα του λέοντος των anime που θα δει σε όλη του την ζωή στα χρόνια του στο πανεπιστήμιο και διαμορφώνει ένα προσωπικό γούστο, το οποίο ικανοποιούν δύο με τρεις σειρές το χρόνο. Η "φυσική εξέλιξη" λοιπόν του τυπικού θεατή anime ακολουθεί και την ευρεία γκάμα που προσφέρει το μέσο. Από την εποχή που έβλεπε Pokemon και Digimon στο Δημοτικό και δεν ήξερε καν τι είναι η Ιαπωνία, μέχρι την εποχή που κάνει λίστα των κλασικών ταινιών και σειρών βάζοντας το Ghost in the Shell, το Akira, το Paprika και το Grave of the Butterflies σε αναμονή για να τα δει όταν βρει χρόνο, ακριβώς όπως θα έκανε με μία λίστα με ταινίες, που ο κάθε σινεφίλ επιμένει να δεις πριν πεθάνεις, που συνήθως θα περιλαμβάνει την τριλογία του Νονού, τη Λίστα του Σίντλερ ή το Citizen Kane. μεταξύ άλλων.

Φυσικά, κάποιοι βλέπουν anime για πιο... ανώριμους λόγους.

Είτε μιλάμε για άντρες,

είτε για γυναίκες

     Συμπέρασμα; Τα anime είναι για όλους. Ασχέτως γούστου, υπάρχει κάποιο anime εκεί έξω που μπορεί να δει και η 85χρονη γιαγιά σου. Η κουλτούρα που έχει διαμορφωθεί γύρω από το αντικείμενο έχει τρομάξει αρκετό κόσμο και όπως κάθε μέσο, τα anime έχουν τη δική τους σαβούρα. Για κάθε καλή σειρά υπάρχουν τρεις κακές. Για κάθε σοβαρό πολιτικό δράμα, υπάρχουν δέκα anime, τα οποία όλο το budged έχει πάει στο animation δισδιάστατων βυζιών (δυστυχώς δεν κάνω πλάκα). Όπως όμως κάνουμε με τις σειρές και με τον κινηματογράφο, έτσι και με τα anime φιλτράρουμε το απόσταγμα των καλύτερων παραγωγών που μπορεί να μας δώσει το μέσο και αφιερώνουμε την προσοχή και τον χρόνο μας σε ό,τι τα αξίζει.
   
Καθώς όμως αυτό το άρθρο δεν θα είχε και πολύ νόημα αν δεν προσπαθούσαμε να προσελκύσουμε περισσότερο κόσμο στον μαγικό κόσμο των anime, προσφέρουμε κάποιες προτάσεις:

• Psycho Pass. Αστυνομικό δράμα σε μία μελλοντολογική δυστοπία, που η ψυχική κατάσταση όλων των πολιτών παρακολουθείται για να αποφευχθούν τα εγκλήματα πριν εκτελεστούν. Παρόμοια φιλοσοφία με το Minority Report, αλλά θέτει ενδιαφέροντα ερωτήματα για το πόσο εύθραυστη είναι μία κοινωνία και για το πόσες ελευθερίες και πόσα εξιλαστήρια  μπορούμε να θυσιάσουμε στο όνομα της ασφάλειας και της αρμονικής λειτουργίας της κοινωνίας αυτής.

Φαντάζεστε τους Αμερικάνους μπάτσους με τέτοια όπλα;

• Death Note. Ένα τετράδιο με την ικανότητα να σκοτώσει, με την προϋπόθεση ότι το όνομα του θύματος γράφεται πάνω στις σελίδες του, πέφτει στα χέρια ενός ιδιαίτερα ευφυούς τελειόφοιτου Λυκείου. Ακολουθεί ένα καθηλωτικό ψυχολογικό θρίλερ και προσωπικά δεν ξέρω κανέναν που να το είδε και να μην το λάτρεψε.
• Space Battleship Yamato 2199. Remake κλασικού anime του 1974. Ουσιαστικά το Star Wars της Ιαπωνίας. Vintage στοιχεία σε μία σύγχρονη σειρά, που πρέπει να αποτελεί το πρότυπο του πως να κάνεις ένα remake. Διαστημική όπερα, φτιαγμένη από ανθρώπους που λάτρευαν το source material και παρουσίασαν καταπληκτική δουλειά. Εντυπωσιακές μάχες στο διάστημα, χαρακτήρες που θα συμπαθήσεις αμέσως, καταπληκτική μουσική και μία μελαγχολική αίσθηση που θυμίζει κλασικό sci-fi.

Μία τυπική σκηνή μάχης από το Space Battleship Yamato 2199.

• Gundam 00, Gundam Thunderbolt. Το πρώτο, ίσως το καλύτερο spin-off του Gundam. To δεύτερο, μίνι σειρά παράλληλη με το κλασικό Gundam, που περιγράφεται από υπέροχη μουσική, animation που δεν έχει το δικαίωμα να είναι τόσο καλό και ισχυρό αντιπολεμικό μήνυμα. Αν με ρωτήσετε τώρα "τι είναι το Gundam;" Λοιπόν, μάχες με γιγάντια ρομπότ που πιλοτάρουν νέοι άνθρωποι, γεμάτοι ελπίδα και όνειρα και σκοτώνονται βίαια, αφού έχεις δεθεί μαζί τους.

Ένα μικρό δείγμα του Gundam Thunderbolt. To Thunderbolt έχει πολλές φορές χαρακτηριστεί ως "mech porn", χάρη στην ποιότητά του.

• Fate Zero. Τι συμβαίνει όταν σε ένα τουρνουά μάγων, με βραβείο το Ιερό Δισκοπότηρο, 7 μάγοι καλούν, μεταξύ άλλων, τον βασιλιά Αρθούρο, τον Μέγα Αλέξανδρο και τον Γκιγκαμές, τον θρυλικό βασιλιά της Βαβυλώνας, ως θρυλικά πνεύματα; Η απάντηση είναι μία σύγκρουση φιλοσοφιών και κοσμοθεωριών. Επίσης, animation που ανήκει στην ίδια κατηγορία με το Gundam Thunderbolt, ανθρώπινοι και γκρίζοι ηθικά χαρακτήρες και μία εκπληκτικά καλά δομημένη σειρά.

Μαντέψτε ποιος είναι αυτός...

• Hunter x Hunter. Μία σειρά που στην αρχή ξεγελάει τον θεατή να πιστεύει ότι  βλέπει μία χαλαρή περιπέτεια φιλική προς ένα παιδικό κοινό, η οποία εξελίσσεται στην πιο καλογραμμένη σειρά του είδους της. Μπορεί τα 150 επεισόδια να αποθαρρύνουν πολλούς και η σειρά κάνει σε κάποια σημεία κοιλιές, αλλά το αποτέλεσμα επιβραβεύει τον θεατή και με το παραπάνω. Δύσκολα περιγράφει κανείς το Hunter x Hunter χωρίς να γράφει παραγράφους ολόκληρες, αλλά, για συντομία, μιλάμε για μία σειρά που εξανθρωπίζει (προς το τέλος της) τον αρχικά παρουσιασμένο ως απάνθρωπο τέρας αντίζηλο και μετατρέπει σε ανήθικο τέρας τον αρχικά αγαθό και αφελή πρωταγωνιστή.

O πρωταγωνιστής του Hunter x Hunter στα πρώτα επεισόδια

και στα τελευταία...

• Hellsing Ultimate. Ο Κόμης Δράκουλας εναντίον κυνηγών βρυκολάκων του Βατικανού, εναντίον ενός στρατού από Ναζί Βρικόλακες, ενώ το Λονδίνο καίγεται γύρω τους. Δεν νομίζω ότι χρειάζεται να προσθέσω τίποτα άλλο.

Φυσικά στα παραπάνω προστίθενται και τα προαναφερθέντα Jormungand, Legend of the Galactic Heroes: Die Neue These, Ghost in the Shell, Full Metal Alchemist Brotherhood και Boku no Hero Academia.

Σαν έξτρα δωράκι, μία δόση νοσταλγίας από τα παιδικά μας χρόνια.

Βουρκώστε ελεύθερα...